سيلكوزيس در دندان سازي
تهيه كننده :معصومه نيكبخت
سيليكوزيس چيست؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
سيلسكوزيس يك بيماري ناتوان كننده و غير قابل علاج است. به هر حال قابل ﭙيشگيري است سيليكوزيس به علت تنفس ذرات ريز حاوي سيليكاي كريستالي ايجاد مي شود.با ورود به ريه اين گردوغبار مي توانند منجر به صدمه اي شوند كه بدن را از مصرف اكسيژن به طور مناسب باز دارد.تنفس ذرات سيليس كريستالي ميتواند به بيماريهاي ديگر مانند توبركلوزيس ، ناراحتي كليه ، سرطان ريه منجر شود.
سيليكوزيس با علائم كمي شروع مي شود، اين علائم شامل : كوتاهي تنفس، سرفه هاي شديد، سفتي قفسه سينه ،خس خس مي باشد.سيليكوزيس حتي بعد از قطع تماس نيز مي تواند بد تر شود.
Ø آيا تكنسينهاي دندانسازي ممكن است مبتلا شوند؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
بله. سيليكوزيس در آزمايشگاههاي دندانسازي تشخيص داده و تاييد شده است .بيماري فقط بعد از 6 سال تماس ﭙيشرفت مي كند.
Ø چه اعمالي در آزمايشگاههاي دندانسازي منجر به سيليكوزيس مي شود؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
قالبگيري : تماس زمانيكه مواد روكش دندان را مخولط كرده و در طي ديوستمنت قالبگيري رخ مي دهد.
اين مواد گاهي حاوي مقدار زيادي كريستوباليت هستند . كريستوباليت بسيار سمي تر از سيليكاي كريستالي است.
سند بلاست كردن: طي اين عمليات با مواد روكش دندان يا خود شن تماس رخ مي دهد.شن سيليكا گاهي براي تميز كردن قالبگيري استفاده مي شود. اغلب حاوي 100% سيليكاي كريستالي است. تماس زماني كه جعبه بلاست نشتي داشته باشد نيز رخ ميدهد. باز كردن در جعبه قبل از ته نشين شدن ذرات يا جمع آوري آانها توسط سيستم تمييز كننده خطرناك است.
خرد كردن چيني: تركيبات سيليكا در چيني هاي مختلف وجود دارد.تماس زمانيكه ﭙودرهاي چيني مخلوط مي شوند يا مواد چيني خشك خرد و جلا داده ميشوند رخ مي دهد.
تمييز كردن : كارهايي كه شامل تمييز كردن و گرد گيري ذرات حاوي سيليكا باشد فرد رادر صورتي كه گرد و غبار بلند شود با خطر بزرگي رو برو مي كند.
Ø چطور مي توان تماس با سيليكا را در آزماشگاه كم كرد؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
جايگزيني: روش ايده آل براي قطع تماس محدود كردن مواد حاوي سيليس كريستالي است. روشي كه براي وسيله سند بلستينگ كاربرد زيادي دارد. اكسيد آلومينيوم يكي از موادي است كه بسيار قابل قبول است.
تهويه:زمانيكه ماده مناسب در دسترس نباشد بايستي از تهويه موضعي مكشي براي محدود كردن تماس استفاده كرد. اين سيستم ذرات را از منبع به دام مي اندازد و به سيستم نگهداري ذرات منتقل مي نمايد.
ماسك تنفسي: افراد بايستي از زمانيكه روشهاي كنترلي قابل اجرا نيست از ماسك استفاده كنند .(ماسكي كه ﭙيشنهاد مي شود a half-mask air-purifying respirator with type N-100 particulate filter ).
تمييز كردن وگردگيري :ازجارو كردن و گرد گيري خشك، هواي كمبرس شده و استفاده از تمييز كننده هاي خلا يي به علت ﭙخش كردن ذرات به هوا بايدخودداري كرد.
Ø چه تستهاي ﭙزشكي مورد نياز است اگر فكر مي كنيم در معرض سيليس هستيم؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
در مورد سيليكوزيس ،علائم بيماري و كلينيكي اغلب اوقات تاخير دارند.خيلي از آنها بعد از 20 سال از اولين تماس نيز بروز نميكنند.اگر فكر مي كنيد در معرض تماس هستيد يا متوجه علائمي چون سرفه كوتاهي تنفس شده ايد بايستي به ﭙزشك مراجعه كرده و تاريخچه كاري خود را توضيح دهيد.
ﭙزشك شما آزمايشي را كه سيستم تنفسي شما را چك مي كند توصيه مي نمايد.اين تست آزمايش ظرفيت تنفسي و گراف سينه شماست.يك تست ﭙوستي جهت تشخيص توبركلوزيس نيز ﭙيشنهاد مي شود.
Ø سيليكوزيس درمان مي شود؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
خير.هيچ درمان ﭙزشكي براي درمان يا جلوگيري ازﭙيشرفت آن شناخته نشده است .افرادي كه با سيليس تماس دارند،بايد سيگار كشيدن را كنار بگذارند تا ريسك ابتلا به سرطان ريه را كاهش دهند.
Ø آيا مخاطرات ديگري براي افرادي كه در آزمايگاه دندانسازي كار مي كنند وجود دارد؟
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
بله.اين مخاطرات شامل موارد زير است:
§ ﭙاتوژنهاي خوني:تماس با عوامل ايجاد كننده HIV، هﭙاتيت C، Bوقتيكه آيتمهاي آلوده به خون وبزاق را جا بجا مي كنند.
§ متيل متاكريلات: جهت ساخت دندان مصنوعي استفاده مي شود كه ممكن است موقع تنفس ، تماسﭙوستي ، و يا از طريق گوارشي جذب بدن شود.اين ماده براي چشم ، ﭙوست ، ودستگاه تنفسي محرك است.تماس مداوم و طولاني مدت حساسيت ﭙوستي، اسم و اثرات غير قابل برگشت عصبي ايجاد مي كند.
§ مواد شيميايي الكتروﭙلاتيني: اين فرايندآلاينده هاي خطرناكي را كه افراد را با ريسكهاي مختلف مواجه مي كند را در فضا آزاد مي كند.آلاينده ها حاوي ميست انواع اسيد و آلكالين است كه مي تواند مشكلاتي براي دستگاه تنفسي و ﭙوستي ايجاد كند.
§ فلزات: فلزاتي مانند برليوم ،كروميوم،كبالت،نيكل.اين فلزات براي ( اين فلزات بهصورت آلياژ براي قالب گيري وچهار چوب دندان و ديگرتركيبات بروتزهاي دندان ) كه مي توانند مشكلات مختلفي را براي ريه ايجاد كند.
§ اختلالات مربوط به حركات تكراري:رنجي از صدمات مربوط به عضلات ، تاندونها ، اعصاب ، ليگامانها و مفاصل بازو، دست ، مچ ، كتفها ،گردن و ﭙشت مي باشد.اين صدمات به علت آسيبهايي است كه در طول زمان به بدن وارد شده است.اگر درمان نشوند به دردهاي مزمن و ناتواني دائمي منجر مي شود.
§ سروصدا:دستگاههايي كه در لابراتوار وجود دارد با صدائي كه توليد مي كند مي تواند كاهش شنوائي ايجاد كند.
§ استريل كننده هاي شيميائي:اين مواد براي استريل كردن وسائل ﭙروتزو وايمبرشن كه از مطب دندان ﭙزشكي آمده و با خون وبزاق آلوده اند استفاده مي شود. مواد استريل كننده شامل:آلدهيدها، فنولها و تركيبات كواترنري آمونيوم هستند.اين مواد مي توانند مشكلات ريوي و درماتيت ايجاد كنند.
